طراحی و ارزشیابی برنامه آموزشی مبتنی بر وب در پیشگیری از مصرف سیگار در نوجوانان: یک مداخله تئوری محور

بکارگیری استراتژی های موثر آموزشی در پیشگیری از مصرف سیگار در کشورهای در حال توسعه کشورها ضروری به نظر می رسد. بنابراین، مطالعه حاضر باهدف تعیین تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر وب در پیشگیری از مصرف سیگار در نوجوانان پسر شهر همدان با بهره گیری از مدل تصورات و تمایلات انجام گردید. در این مطالعه نیمه تجربی، 114 نفر از نوجوانان پسر شهر همدان به صورت تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شده بودند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه مبتنی بر مدل تصورت و تمایلات و اطلاعات جمعیت شناختی آزمودنی ها بود. برنامه مداخله ای شامل 11 جلسه آموزشی مبتنی بر وب بود که در مدت زمان 2 ماه برای شرکت کنندگان گروه مداخله به مرحله اجرا درآمد. دو گروه آزمون و کنترل شش ماه پس از مداخله مورد پیگیری قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزارهای spss-18 و amos-18 و با بکارگیری شاخص های برازش مدل، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون کای اسکوئر، تی مستقل، تی زوجی و مک نمار مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. اشتیاق رفتاری در مقایسه با قصد رفتاری پیش بینی کننده قویتری برای رفتار مصرف سیگار بود. همچنین ادغام سازه کنترل رفتاری درک شده در مدل تصورات و تمایلات توسط یافته های مطالعه حاضر حمایت شد. اختلاف های معنی داری برای میانگین نمرات نگرش، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده، تصورات، قصد و اشتیاق رفتاری بین گروه های آزمون و کنترل بعد از اجرای برنامه مداخله ای مشاهده گردید. مصرف سیگار در گروه آزمون کاهش یافته بود، ولیکن این کاهش از نظر آماری معنی دار نبود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بکارگیری مداخلات مبتنی بر وب، استراتژی آموزشی موثری در پیشگیری از افزایش احتمالی مصرف سیگار در بین نوجوانان پسر می باشد. بنابراین، بررسی کارآیی و اثربخشی این استراتژی در پیشگیری از دیگر رفتارهای پرخطر در گروه های سنی و جنسی مختلف پیشنهاد می گردد.